آموزش آزاد سازی سهام عدالت

آزادسازی سهام عدالت از خبرهای داغ این روزها است. سهامی که از سالها پیش در اختیار اقشار کمدرآمد جامعه قرار گرفته است و میتوان آن را نوعی یارانه در نظر گرفت. اخیراً مقام معظم رهبری، در قالب ابلاغیهای که در تاریخ نهم اردیبهشت منتشر شد، با درخواست دولت مبنی بر آزادسازی این سهام موافقت کردند. به این معنی که از این به بعد، با رعایت شروط و ضوابط خاصی، امکان معامله این سهام در بازار بورس برای مردم فراهم میشود.
این خبر، ابهامات زیادی ایجاد کرده است و به همین دلیل، در این مقاله قصد داریم تمامی جزئیات مربوط به نحوه آزادسازی سهام عدالت را در اختیارتان بگذاریم.
سهام عدالت چیست و چه کسانی مشمول آن میشوند؟
قبل از هر چیز، باید بدانیم سهام عدالت چیست و به چه کسانی تعلق میگیرد. طرح توزیع سهام عدالت در سال ۱۳۸۵ آغاز شد. دولت نهم این طرح را اجرایی کرد و سهام بعضی از کارخانهها و بنگاههای دولتی را در اختیار اقشار مشخصی از جامعه قرار داد. هدف از این طرح، افزایش رفاه اقشار کمدرآمد جامعه بود. در مرحله اول، دهک بندی انجام شد. ۴۲ میلیون نفر در قالب شش دهک مشمول این طرح شدند. گروههای زیر صاحبان سهام عدالت هستند:
• مددجویان کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی
• روستاییان و عشایر
• کارگران فصلی ساختمانی
• گروههای کمجمعیت مانند خبرنگاران، زنان سرپرست خانوار، طلاب، خادمان مساجد و … .
• کارمندان و بازنشستگان دولتی، دستگاههای عمومی و بازنشستگان کشوری و لشکری
اگر مشمول سهام عدالت باشید، احتمالاً از آن اطلاع دارید و سود مربوطه را دریافت کردهاید؛ بااینحال برای استعلام وضعیت خود میتوانید به سایت www.samanese.ir مراجعه کنید. در این سامانه، کد ملی خود و دیگر اطلاعات درخواستی را وارد میکنید. درصورتیکه مشمول باشید، برگه سهام را مشاهده خواهید کرد.
کدام شرکتها در سبد سهام عدالت قرار دارند؟
در حال حاضر ۴۹ شرکت در سبد سهام عدالت حضور دارند که از این تعداد، ۳۵ مورد شرکت بورسی و ۱۴ مورد غیر بورسی هستند. فهرست شرکتهای بورسی پرتفوی سهام عدالت و ارزش بازار، ارزش سهام تخصیصیافته به سهام عدالت و نیز میانگین ارزش معاملات روزانه سهام آنها را میتوانید در جدول زیر مشاهده کنید:


ارزش برگههای سهام عدالت چقدر است؟
مبلغ هر برگه سهام عدالت با توجه به دهکی که در آن قرار گرفتهاید، متفاوت است. بالاترین رقم متعلق به افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی است. هر برگه از سهام عدالت این افراد یک میلیون تومان ارزش دارد. مبلغ برگههای سهام اقشار و دهکهای دیگر کمتر است. همانطور که اشاره کردیم، واگذاری این برگهها از سال ۸۵ آغاز شد. در طول زمان ارزش برگههای سهام چند برابر شده است. در حال حاضر، ارزش هر برگه سهام یک میلیون تومانی، بین ۱۱ تا ۱۵ میلیون تومان تخمین زده میشود.
منظور از آزادسازی سهام عدالت چیست؟
همیشه بحث و گفتوگوهای زیادی درباره لزوم خصوصیسازی در میان مسئولان کشور وجود داشت و طرحهای زیادی در این راستا ارائه میشد. مفهوم سهام عدالت نیز در همین راستا مطرح شد و مورد استقبال قرار گرفت. در طی سالهای گذشته، سازمان خصوصیسازی کشور مسئولیت این سهمها را به عهده داشت. خرید و فروشها و جابهجاییها از طریق همین سازمان انجام میشد و مردم سود خود را بهصورت سالیانه دریافت میکردند. با این اوصاف، آزاد شدن سهام عدالت یعنی این اختیارات از دست سازمان خصوصیسازی خارج میشود و در اختیار صاحبان سهام و بعضی شرکتها قرار میگیرد. البته اجباری در این مسئله وجود ندارد و شما میتوانید برای آزادسازی اقدام نکنید. در این صورت، نیازی نیست کار خاصی انجام دهید و طبق روال قبلی سودهای خود را دریافت خواهید کرد.
چگونه سهام عدالت خود را آزاد کنیم؟
برای آزادسازی سهام عدالت، باید به وبسایت samanese.ir مراجعه کنید. پس از ورود به وبسایت، کد ملی را وارد کرده و به چند سؤال امنیتی پاسخ میدهید. اگر اطلاعات واردشده صحیح باشد، به حساب سهام عدالت خود دسترسی پیدا خواهید کرد.

پس از تأیید اطلاعات شخصی، لازم است روش آزادسازی را انتخاب کنید.

آزادسازی سهام عدالت
در این مرحله، ابهاماتی برای برخی پدید آمده است و بسیاری افراد در این زمینه دچار سردرگمی شدهاند. ما برای رفع این ابهامها، تمامی روشها را با جزئیات کامل معرفی خواهیم کرد.
روشهای آزادسازی سهام عدالت چیست؟
قبل از هر چیز لازم است بدانید که دو روش برای آزادسازی سهام عدالت در اختیارتان خواهد بود؛ که با نامهای مستقیم و غیرمستقیم شناخته میشوند. هر یک از این روشها برای افراد خاصی مناسب هستند؛ اما احتمال سود و زیان در هر دوی آنها وجود دارد.
روش سهامداری مستقیم
برای استفاده از این روش، لازم است کد بورسی داشته باشید تا بتوانید به خرید و فروش در بازار سرمایه بپردازید. در این روش سهام شرکتهایی که از قبل مشخص شدهاند، در اختیارتان قرار میگیرد. مثل دیگر سهامداران، با رعایت قوانین و محدودیتهای مالی و زمانی مشخص، میتوانید معاملات مورد نظرتان را انجام دهید.
روش آزادسازی غیرمستقیم
با انتخاب این روش، مدیریت سهام عدالت خود را به شرکتهای سرمایهگذاری استانی واگذار میکنید. شرکت مربوطه، خرید و فروشها را انجام میدهد و شما حق هیچگونه دخل و تصرف در آن را نخواهید داشت. همچنین نمیتوانید سهام خود را بفروشید و به دیگران واگذار کنید. این شرکتها موظفاند ۷۰ درصد از سهام را به صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله و ۳۰ درصد آن را به صندوقهای سرمایهگذاری پروژههای استانی اختصاص دهند.
کدام روش مناسبتر است؟
هر یک از این روشها، برای گروه خاصی مناسب هستند و مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند. روش مستقیم برای افراد زیر بهتر است:
• کسانی که کد بورسی دارند یا میخواهند داشته باشند.
• کسانی که اطلاعات و وقت کافی را برای فعالیت در بازار سرمایه دارند و میتوانند پرتفوی سهام خود را بهخوبی مدیریت کنند.
دقت داشته باشید که لازم نیست در هنگام انتخاب این روش، کد بورسی داشته باشید. میتوانید روش مستقیم را انتخاب و در فرصت یک ماههای که در اختیار دارید، نسبت به دریافت کد بورسی و احراز هویت اقدام کنید. برای دریافت این کد، باید ابتدا در سامانه سجام ثبت نام کنید. سپس از طریق دفاتر پیشخوان دولت یا کارگزاریها احراز هویت میشوید و نام کاربری و رمز عبور خود را دریافت خواهید کرد. با این اطلاعات میتوانید وارد سامانه معاملات شوید.
لازم به ذکر است که با دریافت کد بورسی از کارگزاری ها، نیازی به ثبت نام در سامانه سجام نیست.
درصورتیکه بخواهید از روش غیرمستقیم استفاده کنید، نیازی به داشتن کد بورسی یا دانستن روشهای مدیریت سبد سهام نیست. شرکت مربوطه تمام مراحل را انجام میدهد و شما نقشی در انجام معاملات نخواهید داشت. با این اوصاف، روش غیرمستقیم برای کسانی مناسب است که وقت، حوصله و دانش کافی برای به عهده گرفتن معاملات را ندارند و نمیخواهند شخصاً سبد سهام خود را مدیریت کنند.
تفاوتی در میزان سود و زیان این روشها وجود ندارد و نمیتوان گفت یک روش، سود بیشتری نسبت به دیگری خواهد داشت. دقت داشته باشید که امکان ویرایش روشها وجود ندارد؛ بنابراین لازم است از آغاز روشی را برگزینید که بیشترین تناسب را با شرایط و هدفهایتان دارد.
چه شرایط و ضوابطی برای معامله سهام عدالت وجود دارد؟
طبق اطلاعیههای دولت، شرایط و چارچوبهای معامله سهام عدالت را سازمان بورس تعیین میکند. به گفته دکتر علیرضا صالح رئیس سازمان خصوصیسازی، آزادسازی سهام بهتدریج و طی چند مرحله صورت میگیرد و کسی نمیتواند بهیکباره همه سهام خود را به فروش برساند. درصد سهام قابل معامله را شورای عالی سازمان بورس مشخص خواهد کرد و هنوز رقم دقیقی اعلام نشده است
